ผู้เขียน ได้เขียนถึง การสืบทอดธุรกิจครอบครัว และ บรรยายให้กับหลายแห่ง โดยใช้หลักแนวคิดของ Ward ซึ่งน่าจะมีความเหมาะสมในเชิงแนวคิด แต่ในการวิเคราะห์เพื่อใช้งานจริงผู้เขียนใช้แนวคิดของ
Succeeding Generations ของ Lansberg กับ อีกแนวคิดคือ ของ Gersick ในการจัดทำโมเดลจริง เพื่อวิเคราะห์ ตระกูลธุรกิจครอบครัว 4 ตระกูลใหญ่ของประเทศไทย
(นำรูปมาจาก www.amazon.com)
สำหรับแนวคิดของ Ward (2006) หนังสือ Unconventional Wisdom ที่ผู้เขียน ปรับมาใช้เป็นแนวคิดในตอนทำวิจัย "เจาะดี เอ็น เอ ธุรกิจครอบครัวไทย. (2552) จะเป็นดังรูป(ข้างล่าง)
รายละเอียด ของ เมทริกซ์ การสืบทอดธุรกิจครอบครัว มีอยู่ด้วยกัน 3 ระยะ ดังนี้
ระยะที่ 1 การปฏิบัติ (The ‘Do” Phase)
เป็นระยะที่เริ่มต้นด้วยการว่าจ้างในระดับแรกเข้าสู่ธุรกิจอยู่ในราวอายุ
25-35 ปี ความท้าทายของผู้สืบทอดธุรกิจที่จะเผชิญภายในระยะนี้เป็นความขัดแย้งด้านความคิดเห็นในการดำเนินธุรกิจระหว่างผู้ก่อตั้งธุรกิจหรือรุ่นอาวุโสที่จะมักใช้ความสัมพันธ์แบบสายบังคับบัญชาที่เป็นมาตั้งแต่เดิมกับผู้สืบทอดธุรกิจ ยังไม่เห็นความจำเป็นในการถ่ายโอนอำนาจการควบคุมธุรกิจ ให้มีการทดลองดำเนินธุรกิจแต่ก็ถูกจับตามองอย่างใกล้ชิด ระยะนี้มีสิ่งที่สำคัญคือการที่ผู้สืบทอดธุรกิจได้เรียนรู้และซึมซับวัฒนธรรมของผู้ก่อตั้งได้ดีเพียงใด
ระยะที่ 2 การชี้นำสู่การปฏิบัติ (The “Lead to Do” Phase)
ระยะนี้เริ่มขึ้นเมื่อผู้สืบทอดธุรกิจได้รับการเลื่อนระดับให้สูงขึ้นด้านความรับผิดชอบ โดยอยู่ในระหว่างอายุ
35-50 ปี สิ่งที่เป็นปัจจัยหลักคือ การสร้างครอบครัวใหม่จากการแต่งงาน ลูกๆ เริ่มมีวุฒิภาวะที่จะเป็นผู้สืบทอดธุรกิจ ทำให้ความสัมพันธ์แบบพ่อ-แม่ลูกเปลี่ยนไปเป็นความสัมพันธ์แบบผู้ใหญ่-ผู้ใหญ่ ผู้สืบทอดธุรกิจกำลังคิดว่าจะอยู่หรือจะไปจากธุรกิจครอบครัว เพราะคิดว่าไม่ได้รับความเป็นธรรมจากพ่อ-แม่ หากมีลูกพี่ลูกน้องเข้ามาเกี่ยวข้องด้วย ทั้งสองฝ่ายต่างก็ดิ้นรนที่จะเข้ามาควบคุมธุรกิจ จึงกลายเป็นสงครามระหว่างผู้นำรุ่นเดิมกับผู้นำรุ่นใหม่ สิ่งสำคัญอยู่ที่การกำหนดวัฒนธรรมธุรกิจครอบครัวให้มีความชัดเจนเป็นรูปธรรม
โดยเฉพาะการจัดตั้งสภาครอบครัว (Family Council)
ระยะที่ 3 การอนุญาตให้ปฏิบัติ (The “Let Do” Phase)
ระยะนี้จะอยู่ระหว่างช่วงอายุ 50-65 ปีของผู้สืบทอดธุรกิจ แม้ว่ารุ่นพ่อ-แม่จะยังมีชีวิตอยู่และมีอิทธิพลด้านจิตใจ ความท้าทายคือการพัฒนาความสัมพันธ์ระหว่างรุ่นในทางบวกต้องการบูรณาการเรียนรู้บทเรียนที่ผ่านมา สำหรับความเป็นเจ้าของนั้น ผู้สืบทอดธุรกิจควบคุมไว้ได้อย่างสมบูรณ์เหลือเพียงความท้าทายที่จะปฏิบัติตามวิสัยทัศน์
การกำหนดนโยบายและริเริ่มแผนการสนับสนุนความต้องการในระยะยาวของครอบครัว
ส่วนผู้ที่สนใจ ในตัวอย่างการวิเคราะห์ ด้วยแนวคิดของ Lansberg ต้องอดใจรอหน่อยครับ เพราะรายงานวิจัยเล่มใหม่ กำลังเร่งอยู่ครับ จะเป็นอีกเล่มของเมืองไทย ที่ยังไม่เคยมีใครศึกษามาก่อนในแนวที่ผู้เขียนศึกษา ตาม โมเดล 4 D ธุรกิจครอบครัวไทย (FOBE : Family , Owner, Business, Entrepreneur ) ทำให้เกิดความเข้าใจได้อย่างลึกซึ้งเกี่ยวกับธุรกิจครอบครัว ของ 4 ตระกูลใหญ่ในเมืองไทย ครับ
ดร.ดนัย เทียนพุฒ
นักวิชาการผู้ทรงคุณวุฒิและที่ปรึกษาอิสระ
รางวัลนักทรัพยากรมนุษย์ดีเด่นแห่งประเทศไทย ปี 2552 ประเภทนักวิชาการและที่ปรึกษา
ผู้อำนวยการโครงการ Human Capital
ผู้อำนวยการโครงการ Human Capital
วิทยากรผู้ทรงคุณวุฒิสถาบันพระปกเกล้า
Line ID : thailand081
No comments:
Post a Comment