ในประเทศใดก็ตามผู้เขียนเห็นว่า หากศึกษาในลึกซึ้งเราจะพบว่าความจำเป็นและความสำคัญของธุรกิจครอบครัวนั้นถือได้ว่าเป็นแก่นแท้ของรากฐานการพัฒนาธุรกิจเศรษฐกิจ สังคมและประเทศชาติแต่ในเมืองไทยกลับพบว่ามีการศึกษาเกี่ยวกับธุรกิจครอบครัวน้อยมาก (ได้ลองสืบค้นทางอินเตอร์เน็ตปรากฏว่าไม่มีข้อมูลที่สามารถนำมาใช้ต่อการทำการวิจัยได้เลย)
ขณะที่ในทางกลับกัน ข้อมูลจากต่างประเทศกลับมีมากกว่าจนถึงขนาดเป็นหลักสูตรในสถาบันการศึกษาและสถาบันด้านธุรกิจครอบครัวที่มีเครือข่ายใหญ่โต
"ครอบครัว" ในมิติของธุรกิจครอบครัวไทย
ผู้เขียนร่วมมือกับเพื่อนท่านหนึ่งกำลังทำวิจัยเรื่อง "พาราไดม์สู่ความสำเร็จของธุรกิจครอบครัวไทยจากรุ่นสู่รุ่น" (A Successful Paradigm of Thai Family Business from Generation to Generation) ซึ่งมีโครงการย่อย 2 โครงการด้วยกันคือ โครงการย่อยแรกเป็นการวิจัยเกี่ยวกับโมเดลความสามารถของธุรกิจครอบครัวไทย และโครงการย่อยที่สองเป็นการวิจัยการพัฒนากระบวนทัศน์การสืบทอดธุรกิจครอบครัวไทย
ในระหว่างที่ผู้เขียนพิจารณาเกี่ยวกับ องค์ประกอบในโมเดลของธุรกิจครอบครัวคือ ครอบครัว (F: Family) ธุรกิจ (B: Business) ความเป็นปัจเจกบุคคล(I: Individual) และความเป็นเจ้าของ (O: Ownership)
โดยเฉพาะคำว่า "ครอบครัว" (F) จะนิยามอย่างไรให้ตรงกับธุรกิจครอบครัวไทยให้ได้มากที่สุด
เผอิญเมื่อวันที่ 19 ก.พ.50 ผู้เขียนได้รับเชิญให้ไปบรรยายเรื่อง "AQ: การพิชิตอุปสรรคอย่างอัจฉริยะ" (AQ: Adversity Quotient) เน้นสไตล์ไทยเพื่อให้พนักงานทำงานอย่างมีความสุขให้กับกลุ่มผู้บริหารและพนักงานบริษัทในเครือชัยสุวรรณ ที่โรงแรม Royal Ping อ.แม่แตง จ.เชียงใหม่ ได้มีโอกาสสนทนาและกลายเป็นสัมภาษณ์คุณยู เจียรยืนยงพงศ์ ประธานกลุ่มบริษัทเครือชัยสุวรรณ
ประการแรก 30 ปีของกลุ่มชัยสุวรรณ (Chai Su Wan Group: CSW Group) กลุ่มชัยสุวรรณได้เริ่มก่อตั้งเมื่อปี 2520 โดยคุณยู เจียรยืนยงพงศ์จากการค้าขายอะไหล่สำหรับรถยนต์ส่วนบุคคลและรถกระบะซึ่งได้เล็งเห็นโอกาสในการดำเนินธุรกิจอื่นๆ จึงขยายออกไปดังนี้
(1) กลุ่มธุรกิจอะไหล่รถยนต์ ดำเนินธุรกิจค้าปลีกชิ้นส่วนอะไหล่รถยนต์ โดยเน้นที่การขายอะไหล่รถยนต์ของประเทศญี่ปุ่น เช่นโตโยต้า ฮอนด้า มาสด้า นิสสัน อีซูซุ มิตซูบิชิ ฯลฯ และในปี 2529 ได้เป็นตัวแทนจำหน่ายอะไหล่แท้ยี่ห้อโตโยต้าอย่างเป็นทางการ (Authorized Part Dealer) ที่มีอยู่ในประเทศเพียง 6 รายเท่านั้น
ในปี 2537 จัดตั้งบริษัทนำเข้าอะไหล่รถยนต์นำเข้าจากประเทศจีนเป็นอะไหล่ที่มีเหล็กเป็นส่วนประกอบหลัก เช่น กะทะล้อ รถบรรทุกสำหรับยางชนิดใช้ยางในและไม่ใช้ยางใน ยางรถบรรทุก ฯลฯ
ในปี 2547 จัดตั้งบริษัทใหม่อีกหนึ่งบริษัทดำเนินธุรกิจค้าปลีกอะไหล่รถยนต์ (เน้นรถแท๊กซี่)
(2) กลุ่มธุรกิจค้าส่ง-ปลีกอะไหล่รถยนต์ ก่อตั้งบริษัทใหม่ขึ้นมาในปี 2533 เพื่อดำเนินธุรกิจค้าส่ง-ปลีกอะไหล่รถยนต์สินค้าประเภทบอร์ดี้พาร์ท
(3) กลุ่มธุรกิจการขนส่งปูนซีเมนต์ผงและเถ้าลอย โดยเริ่มแรกปี 2527 ขนส่งให้กับ บมจ.ปูนซีเมนต์นครหลวง ในปี 2542 ขยายสายการบริการขนส่งเถ้าลอยให้กับ กฟผ. ปี 2547 เพิ่มสายการขนส่งสารเคมี โดยได้ผ่านการรับรอง ISO9000:2001 และคาดว่าในปี 2550 จะได้รับรอง QHSAS 18001
ประการที่สอง แก่นแท้ของคำว่า "ครอบครัว"
โดยทั่วไปแล้วคำว่า "ครอบครัว" (F: Family) ในองค์ประกอบของโมเดลธุรกิจครอบครัว จะเป็นการพัฒนาโครงสร้างและความสัมพันธ์ระหว่างบุคคลในครอบครัว ได้แก่ การสมรส การเป็นพ่อแม่ผู้ปกครอง ความสัมพันธ์ระหว่างทายาท ลูกเขย ลูกสะใภ้ แบบแผนการสื่อสารและบทบาทของครอบครัว ซึ่งทำให้สามารถกำหนดรูปแบบครอบครัวตามช่วงอายุได้ 4 ระดับคือ 1.ครอบครัวหนุ่มสาว 2.ครอบครัวเข้าสู่ธุรกิจ 3.ครอบครัวทำงานร่วมกัน และ 4.ส่งมอบธุรกิจให้กับรุ่นต่อไป
จากการสัมภาษณ์คุณยู เจียรยืนยงพงศ์ ประธานกลุ่มชัยสุวรรณใน 2-3 ประเด็นหลักๆ คือ
เผอิญเมื่อวันที่ 19 ก.พ.50 ผู้เขียนได้รับเชิญให้ไปบรรยายเรื่อง "AQ: การพิชิตอุปสรรคอย่างอัจฉริยะ" (AQ: Adversity Quotient) เน้นสไตล์ไทยเพื่อให้พนักงานทำงานอย่างมีความสุขให้กับกลุ่มผู้บริหารและพนักงานบริษัทในเครือชัยสุวรรณ ที่โรงแรม Royal Ping อ.แม่แตง จ.เชียงใหม่ ได้มีโอกาสสนทนาและกลายเป็นสัมภาษณ์คุณยู เจียรยืนยงพงศ์ ประธานกลุ่มบริษัทเครือชัยสุวรรณ
ประการแรก 30 ปีของกลุ่มชัยสุวรรณ (Chai Su Wan Group: CSW Group) กลุ่มชัยสุวรรณได้เริ่มก่อตั้งเมื่อปี 2520 โดยคุณยู เจียรยืนยงพงศ์จากการค้าขายอะไหล่สำหรับรถยนต์ส่วนบุคคลและรถกระบะซึ่งได้เล็งเห็นโอกาสในการดำเนินธุรกิจอื่นๆ จึงขยายออกไปดังนี้
(1) กลุ่มธุรกิจอะไหล่รถยนต์ ดำเนินธุรกิจค้าปลีกชิ้นส่วนอะไหล่รถยนต์ โดยเน้นที่การขายอะไหล่รถยนต์ของประเทศญี่ปุ่น เช่นโตโยต้า ฮอนด้า มาสด้า นิสสัน อีซูซุ มิตซูบิชิ ฯลฯ และในปี 2529 ได้เป็นตัวแทนจำหน่ายอะไหล่แท้ยี่ห้อโตโยต้าอย่างเป็นทางการ (Authorized Part Dealer) ที่มีอยู่ในประเทศเพียง 6 รายเท่านั้น
ในปี 2537 จัดตั้งบริษัทนำเข้าอะไหล่รถยนต์นำเข้าจากประเทศจีนเป็นอะไหล่ที่มีเหล็กเป็นส่วนประกอบหลัก เช่น กะทะล้อ รถบรรทุกสำหรับยางชนิดใช้ยางในและไม่ใช้ยางใน ยางรถบรรทุก ฯลฯ
ในปี 2547 จัดตั้งบริษัทใหม่อีกหนึ่งบริษัทดำเนินธุรกิจค้าปลีกอะไหล่รถยนต์ (เน้นรถแท๊กซี่)
(2) กลุ่มธุรกิจค้าส่ง-ปลีกอะไหล่รถยนต์ ก่อตั้งบริษัทใหม่ขึ้นมาในปี 2533 เพื่อดำเนินธุรกิจค้าส่ง-ปลีกอะไหล่รถยนต์สินค้าประเภทบอร์ดี้พาร์ท
(3) กลุ่มธุรกิจการขนส่งปูนซีเมนต์ผงและเถ้าลอย โดยเริ่มแรกปี 2527 ขนส่งให้กับ บมจ.ปูนซีเมนต์นครหลวง ในปี 2542 ขยายสายการบริการขนส่งเถ้าลอยให้กับ กฟผ. ปี 2547 เพิ่มสายการขนส่งสารเคมี โดยได้ผ่านการรับรอง ISO9000:2001 และคาดว่าในปี 2550 จะได้รับรอง QHSAS 18001
ประการที่สอง แก่นแท้ของคำว่า "ครอบครัว"
โดยทั่วไปแล้วคำว่า "ครอบครัว" (F: Family) ในองค์ประกอบของโมเดลธุรกิจครอบครัว จะเป็นการพัฒนาโครงสร้างและความสัมพันธ์ระหว่างบุคคลในครอบครัว ได้แก่ การสมรส การเป็นพ่อแม่ผู้ปกครอง ความสัมพันธ์ระหว่างทายาท ลูกเขย ลูกสะใภ้ แบบแผนการสื่อสารและบทบาทของครอบครัว ซึ่งทำให้สามารถกำหนดรูปแบบครอบครัวตามช่วงอายุได้ 4 ระดับคือ 1.ครอบครัวหนุ่มสาว 2.ครอบครัวเข้าสู่ธุรกิจ 3.ครอบครัวทำงานร่วมกัน และ 4.ส่งมอบธุรกิจให้กับรุ่นต่อไป
จากการสัมภาษณ์คุณยู เจียรยืนยงพงศ์ ประธานกลุ่มชัยสุวรรณใน 2-3 ประเด็นหลักๆ คือ
(1) ความสำเร็จของกลุ่มชัยสุวรรณนั้นอยู่ที่ปัจจัยอะไร
"การวางแผนธุรกิจ เป็นสิ่งที่ผมคิดว่าสำคัญเพราะ จะทำธุรกิจอะไรจำเป็นต้องคิดให้รอบคอบ อาทิ เมื่อผมจะเข้ามาทำธุรกิจอสังหาริมทรัพย์ สร้างโรงแรม Royal Ping Garden & Resort ที่ อ.แม่แตง จ.เชียงใหม่
ผมให้น้องชายได้เข้ามาช่วยด้านธุรกิจค้าปลีกอะไหล่รถยนต์ มีลูกๆ เข้ามาช่วยทำงานในบริษัท ผมจะได้ทำธุรกิจอสังหาริมทรัพย์ได้เต็มที่โรงแรม Royal Pingฯ นี้อยู่ในทำเลที่ดีมาก เพราะจากตัวเมืองเชียงใหม่ไป อ.เชียงดาวเพียง 70 กม. ผ่าน อ.ชัยปราการ อ.ฝาง สามารถเข้า จ.เชียงราย ซึ่งระหว่างทางไม่มีโรงแรมระดับนี้เลยทำให้ทั้งไป-กลับต้องพักทานอาหารกลางวันที่นี่ และที่นี่ยังสามารถจัดสัมมนา มีแคมป์ไฟ ล่องแพ ชมน้ำตกเจ็ดสี"
สิ่งสำคัญต่อมา ผมทำธุรกิจอะไรผมจะต้องรู้จริงได้ลงมือทำตั้งแต่ต้น ดังนั้นการศึกษาอย่างเข้าใจ การลงมือทำทุกขั้นตอนจะทำให้ผมเข้าใจวิธีการดำเนินธุรกิจและสามารถพัฒนาธุรกิจให้ขยายเติบโตได้
"ความสำเร็จที่ชัดเจนคือ เราเป็นเพียง 1 ใน 6 รายที่ได้เป็นตัวแทนจำหน่ายอะไหล่แท้ยี่ห้อโตโยต้าอย่างเป็นทางการ (Authorized Part Dealer) ของบริษัทโตโยต้า (ประเทศไทย) จำกัด (ไม่นับรวม Part Dealer ที่เป็น Car Dealer)
(2) ความเป็นครอบครัว สิ่งนี้ผู้เขียนได้ข้อมูลเชิงประจักษ์โดยตรงในงานครบรอบ 30 ปี กลุ่มชัยสุวรรณและพิธีมอบรางวัลสำหรับพนักงานที่ทำงานมานาน
- พนักงานทุกคนที่อยู่มาตั้งแต่เริ่มตั้งบริษัท มีความรักคุณยูเปรียบดัง "พ่อ" หรือผู้ที่มีพระคุณโดยมิอาจลืมเลือนไปได้
-พนักงานบางคนร้องไห้หรือก้มลงกราบแทบเท้าของบุคคลอันเป็นที่รักยิ่งด้วยสำนึกในการมีชีวิต ประกอบอาชีพและอยู่เป็นตัวตนได้ก็เพราะบริษัทฯ
ด้วยการดูแลและวิธีการบริหารคนอย่างยอดเยี่ยม ทำให้พนักงานรู้สึกว่าเป็นส่วนหนึ่งของครอบครัวชัยสุวรรณ บริษัทเปรียบดังบ้านหลังที่สองที่เขาเหล่านี้จะไม่จากลาไปไหน และสิ่งนี้ทำให้พนักงานรุ่นใหม่ๆ "มีความรู้สึกว่าเขาได้เข้ามาลงทุนชีวิตให้กับบริษัทฯ นี้และเป็นการลงทุนที่ถูกต้องที่สุด"
ประการสุดท้าย ครอบครัวนั้นมีได้อย่างน้อย 3 มิติ
ผู้เขียนสังเคราะห์ได้ว่า ความเป็นครอบครัวนั้นจริงๆ ถ้าพิจารณาตามทฤษฎีจะเป็นมิติตามที่อธิบายไว้คือ บุคคลในครอบครัวและที่เกี่ยวข้อง (พี่น้อง เขย สะใภ้ ลูก หลาน ฯลฯ) แต่ในมิติที่ 2 นี้คือ พนักงานได้ร่วมลงทุนชีวิตจนมีความเป็นครอบครัวเกิดขึ้นกับธุรกิจครอบครัว ส่วนมิติที่ 3 คือ ผู้ร่วมค้า รู้สึกว่าตนเองเป็นส่วนหนึ่งของครอบครัวในธุรกิจครอบครัว (ซึ่งผู้เขียนจะได้อธิบายในโอกาสต่อไป)
สิ่งนี้คือ แก่นแท้ที่พบของความเป็นธุรกิจครอบครัวครับ!
ผู้อำนวยการ ดี.เอ็น.ที.เน็ต (D n t Net)
No comments:
Post a Comment